8/10/2014
Atlas dağları dolayında görülmesi gereken yerlerin önde gelenlerinden Ourzazeta kenti ve Atlas stüdyolarından bahsedeyim. Ourzazeta merkezinde bir sinema müzesi var, çöl turumuzda orayı gezmek planda vardı ama bir film çekimi nedeniyle müze kapalıymış. Hemen karşısındaki Taourit Kasbah’ını gezmek için serbest zaman verildi. Herkes o kadar yorgun ki, eşim ve ben hariç kimse yerinden kalkamadı.
Taourit Kasbah
Kasbah, berberi dilinde tighremt, hem gerektiğinde düşmanlara karşı, hem de hava şartlarına karşı koruma sağlayan, genelde tüm sülaleye ev sahipliği yapan binalar. Çoğunlukla kare tabana oturuyor ve dört köşesinde birer kule yer alıyor. Kerpiçten yapılıyorlar, tavanlar hep boyalı ve işlemeli oluyor. Binanın ortasında ışık girişine de izin verecek şekilde, dar bir avluya hatta asansör boşluğuna benzeyen bir boşluk oluyor. Odalar çevresine yerleşiyor ve çoğunlukla dikdörtgen tabanlı oluyor. Düşmandan korunmak da amaçlandığı için dış pencereler ya çok dar ya da ahşap ya da metal bir ağ ile örtülü. Kasbah içerisindekiler dışarıyı görebilsin ama içerisi dışarıdan görülmesin diye.
Ourzazeta kenti son derece yeni bir şehir. Fransız garnizon kenti olarak 1928’de kurulmuş. Taourit Kasbah, Fransızlarla işbirliği yapan Glaoui ailesi tarafından inşa edilmiş, Ourzazeta’nın en eski binasıymış. Taourit Kasbah giriş ücreti kişi başı 20 dirhem. Ödeyip girdik, hemen biri rehberlik yapma teklifi ile yanaştı. Diğer arkadaşları bekletmemek için acele ediyorduk, o nedenle rehber almadık, adam ısrarcı oldu, anlamazsınız, zaten içerisi labirent gibi diye.
Merdivenlerden tırmanmaya başlayınca eşim de pes edip beni beklemeye başladı. İçerisi gerçekten labirent gibi, odaların tavan yükseklikleri de, bulundukları yükseklikler de birbirinden farklı, ara katlar var ve her bir yanda merdivenler var. Dolaşırken bir an tekrar eşimin yanıma dönebilir miyim acaba diye düşündüm. Odaların içerisinde sergi gibi bir şey yok Taourit Kasbah’da, boş oda geziyorsunuz. Bazı odalarda rehberlerden hikayeler dinleyen turistlerle karşılaştım. İçeride hiçbir açıklama da olmadığından rehbersiz anlamak pek mümkün değil.
Taourit Kasbah’ının üst katlarına çıktıkça odaların özellikle tavan süslemelerindeki gösteriş artıyor, odalar büyüyor. Vaktiyle Glaoui sülalesi ve hizmetlilerine ev sahipliği yapmış. Benim ayırdığımdan daha fazla zamanı ve bir rehber eşliğinde gezilmeyi hak ediyor. Kasbah’ın bitişiğinde ki hediyelik eşya dükkanı da aslında binanın bir parçası, ama dükkandaki halılar feci kokuyor.
Ourzazeta’da konaklama imkanları da hayli fazla, bu bölgeyi keşfetmek için iyi bir merkez olabilir. Bu çevrede mutlaka görülmesi gereken Ait Ben Haddou’ya buradan erişmek son derece kolay. Ourzazeta gezilecek yerleri ise; bizim giremediğimiz sinema müzesi, Taourit Kasbah, Atlas Stüdyoları ve Skoura palmiye yetirme merkezi. Biz stüdyoya gidiyoruz.
Atlas Film Stüdyoları
Atlas Stüdyoları dünyanın en büyük film stüdyolarından biri. Normal dönemde Atlas Film Stüdyoları giriş ücreti 50 dirhemmiş, ancak stüdyonun bir kısmı bir filmin hazırlıkları nedeniyle gezi turundan çıkarılmış. Tur kısalınca da tur ücreti 35’e inmiş. Bir süre turun başlangıç saatini bekledik, stüdyonun girişi otel aynı zamanda, lobide, havuz başında bekleştik ve grup halinde içeriye daldık.
Mumya, Gladyatör, Kundun, Cennet Krallığı, Asterix, Babil, Ben Hur burada çekilmiş filmlerden bazıları. Tur Kundun filminde kullanılan bir yerden başladı, rehberin verdiği bilgiye göre film çekimi için gerekli çekik gözlü figüranları Fas’ta bulamadıkları için uzak doğudan getirtmişler. Bir kitaplık var ama tamamen dekor, her şeyin sahte olduğu odada yerde kameranın raylarını ve bir kamera taşıma aracını görmek de keyifli.
Stüdyo çok geniş alana (30.000 metrekare) yayılmış durumda, sahnelerin çekileceği yerlerin kamerada görülecek kısmı inşa ediliyor. Ana malzeme polyester, içleri boş, üzerlerindeki boyalar da genelde duvar kağıdı. İnşa edilen bu mekanların bir çoğu birden fazla film için kullanılmış, bazen olduğu gibi, bazen bire revize edilerek. Atlas Stüdyolarını gezerken genelde açık havada olacağınızı ve güneşin yakabileceğini hatırlatayım.
Yaklaşık bir saat Atlas Stüdyoları turu sonrası Ourzazeta’dan ayrıldık. Yağı için palmiye yetiştiren mekanlardan herhangi birine girmedik. Tur firması üç kuruş fazla komisyon alabilmek için Atlas dağları tepelerinde bir yer ile anlaşmış. Sabahın köründe kalkmış, pek kahvaltı etmemiş bir ekip olarak bizleri saatlerce öteye götürüyorlar. Ourzazeta’da bize yemek vakti tanımak yerine saat 14:30’da alternatifi olmayan bir yerde kazıklanmamızı sağlıyorlar, tavuk şişe 80 dirhem vermek zorunda kalıyoruz.
Çöl turumuz 18:30 gibi Marakeş’te sona erdi. Bu seferki Marakeş konaklamamız şehrin yeni kesiminde, tren istasyonuna yakın yer alan Tachfine son derece eski ve bakımsız, bu da pis hissi uyandırıyor. Bu gece için Marakeş konaklama ücretimiz 25 avro. Çöl kumundan arınıp kıyamet meydanına gittik. Olağanüztü kalabalık meydanda karnımız doyurduk. Ertesi güne çok erken başlamak üzere otelimize döndük.
